Matteüs 13

₁Diezelfde dag ging Jezus naar buiten en hij ging aan het meer zitten. ₂Daar stroomden de mensen in zulke aantallen toe dat hij in een boot stapte. Terwijl hij daarin zat, bleef de hele menigte op de oever staan. ₃Zo sprak hij lang tot hen aan de hand van gelijkenissen. Hij zei: ‘Een zaaier ging zaaien. ₄Bij het zaaien viel een gedeelte op de weg. Er kwamen vogels die dat zaad opaten. ₅Een ander gedeelte viel op de rotsgrond, waar weinig aarde lag. Het zaad kwam snel op, want de grond was niet diep. ₆Maar toen de zon was opgekomen, verschroeide het, en omdat het geen wortels had, verdorde het. ₇Een ander deel viel tussen de distels. De distels schoten op en verstikten het zaad. ₈Weer een ander deel viel in goede grond en zette vrucht: een deel bracht honderdmaal zoveel op, een ander deel zestigmaal en weer een ander deel dertigmaal. ₉Wie oren heeft, moet ook luisteren!’

₁₀De leerlingen kwamen Jezus vragen: ‘Waarom gebruikt u gelijkenissen als u de mensen toespreekt?’ ₁₁Hij antwoordde hun: ‘Omdat God jullie heeft willen inwijden in de geheimen van het hemelse koninkrijk, maar hen niet. ₁₂Want wie al iets heeft, krijgt nog meer, zodat hij overvloed heeft. Maar van wie niets heeft, wordt wat hij heeft, nog afgenomen. ₁₃Daarom vertel ik hun gelijkenissen. Want zij kijken, maar zien niets; zij horen, maar verstaan en begrijpen niets. ₁₄Zo gaat in hen de profetie van Jesaja in vervulling:

₁₆Maar jullie zijn gelukkig te prijzen met ogen die zien en oren die horen. ₁₇Ik verzeker je, talloze profeten en rechtvaardige mensen zouden graag gezien hebben wat jullie zien, maar ze kregen het niet te zien, en zij zouden graag gehoord hebben wat jullie horen, maar ze kregen het niet te horen.’

₁₈‘Luister nu goed naar wat de gelijkenis van de zaaier betekent. ₁₉Bij ieder die de boodschap over het koninkrijk hoort maar niet begrijpt, komt de duivel en neemt weg wat in zijn hart is uitgezaaid. Die mens is het zaad dat op de weg viel. ₂₀Het zaad dat op de rotsgrond terechtkwam, is iemand die de boodschap met vreugde aanneemt zodra hij die hoort. ₂₁Maar omdat de boodschap in hem geen wortel schiet, houdt hij het maar even vol. Als hij verdrukt en vervolgd wordt om zijn geloof in de boodschap, raakt hij meteen van de rechte weg. ₂₂Het zaad dat tussen de distels terechtkwam, is iemand die de boodschap hoort, maar zo in beslag genomen wordt door de zorgen van het dagelijks leven en de valse schittering van de rijkdom, dat de boodschap verstikt wordt en geen vrucht draagt. ₂₃Maar het zaad dat in goede grond viel, zijn de mensen die de boodschap horen èn begrijpen. Zij dragen vrucht, sommigen honderd-, anderen zestig- en weer anderen dertigmaal zoveel.’

₂₄Jezus vertelde hun nog een gelijkenis. ‘Het hemelse koninkrijk lijkt op iemand die goed zaad op zijn akker zaaide. ₂₅Maar ’s nachts toen de mensen sliepen, kwam zijn vijand en zaaide onkruid tussen het koren en verdween weer. ₂₆Toen het jonge groen opkwam en vrucht begon te zetten, kwam ook het onkruid tevoorschijn. ₂₇De knechten gingen naar de eigenaar toe en vroegen: Heer, u hebt toch goed zaad op uw akker gezaaid? Waar komt dan al dat onkruid vandaan? ₂₈Hij antwoordde: Dat heeft een vijand van me gedaan. Zijn knechten zeiden: Wilt u dat we het onkruid ertussenuit gaan halen? ₂₉Nee, zei hij, want als jullie het ertussenuit halen, trek je ook het koren mee uit. ₃₀Laat het onkruid maar samen met het koren opgroeien tot de oogst. En als de oogsttijd is gekomen, zal ik tegen de maaiers zeggen: Haal eerst het onkruid bijeen en bind het tot bossen samen om het te verbranden; verzamel dan het koren en sla het op in mijn schuur.’

₃₁Jezus vertelde hun nog een gelijkenis: ‘Het hemelse koninkrijk lijkt op een mosterdzaadje, dat iemand op zijn akker zaait. ₃₂Het is het kleinste van alle zaden, maar als het opkomt, wordt het groter dan alle andere planten: het wordt een boom, zodat de vogels in de lucht in zijn takken komen nestelen.’

₃₃Nog een gelijkenis vertelde hij hun: ‘Het hemelse koninkrijk lijkt op gist. Een vrouw doet wat gist in drie maten meel, en later blijkt het deeg helemaal gerezen.’

₃₄Dat alles vertelde Jezus de menigte aan de hand van gelijkenissen. Hij vertelde hun niets zonder gelijkenissen. ₃₅Zo ging in vervulling wat door de profeet gezegd is:

₃₆Jezus stuurde de mensen weg en ging naar huis. Zijn leerlingen gingen naar hem toe en vroegen: ‘Wilt u ons de gelijkenis van het onkruid op de akker uitleggen?’ ₃₇Hij antwoordde: ‘Hij die het goede zaad uitzaaide, is de Mensenzoon. ₃₈De akker is de wereld. Het goede zaad zijn de mensen die horen bij het koninkrijk. Het onkruid zijn degenen die bij de duivel horen. ₃₉De vijand die het onkruid zaait, is de duivel. De oogst is de voltooiing van de wereld, en de maaiers zijn de engelen. ₄₀Zoals het onkruid bijeen wordt gehaald en in het vuur wordt verbrand, zo zal het gaan bij de voltooiing van de wereld. ₄₁De Mensenzoon zal zijn engelen uitsturen en zij zullen uit zijn koninkrijk bijeenbrengen alles wat tot kwaad aanzet en allen die kwaad doen, ₄₂en zij zullen hen in de brandende oven gooien. Daar zullen ze huilen en knarsetanden. ₄₃Dan zullen de rechtvaardigen in het koninkrijk van hun Vader stralen als de zon. Wie oren heeft, moet ook luisteren!’

₄₄‘Het hemelse koninkrijk lijkt op een schat die in een akker verborgen is. Iemand vindt die schat en verbergt hem weer. Hij is zo blij, dat hij alles gaat verkopen wat hij heeft, om die akker te kopen.

₄₅Ook lijkt het hemelse koninkrijk op een handelaar die mooie parels zoekt. ₄₆Als hij een heel kostbare parel ontdekt, gaat hij alles verkopen wat hij heeft en koopt die parel.

₄₇Het hemelse koninkrijk lijkt ook op een visnet dat in zee is uitgegooid en waarin allerlei vissen terechtkomen. ₄₈Als het net vol is, trekken de vissers het op de oever. Ze gaan daar zitten en doen de goede vissen bij elkaar in manden; de slechte gooien ze weg. ₄₉Zo zal het ook gaan bij de voltooiing van de wereld. De engelen zullen eropuit gaan en de slechte mensen tussen de goede uithalen ₅₀en ze in de brandende oven gooien. Daar zullen ze huilen en knarsetanden.’

₅₁Jezus vroeg: ‘Hebben jullie dat allemaal begrepen?’ ‘Ja,’ antwoordden ze. ₅₂Hij zei: ‘Zo kan iedere schriftgeleerde die leerling is in het hemelse koninkrijk, vergeleken worden met een huisvader die uit zijn voorraadkamer nieuw en oud tevoorschijn haalt.’

₅₃Nadat Jezus deze gelijkenissen verteld had, ging hij daar weg. ₅₄Hij kwam in de stad waar hij opgegroeid was. Daar gaf hij de mensen onderricht in hun synagoge. Hij deed dat zo, dat ze verbijsterd waren en zeiden: ‘Waar heeft hij die wijsheid opgedaan en hoe kan hij die wonderen doen? ₅₅Hij is toch de zoon van de timmerman? Is Maria niet zijn moeder, en zijn Jakobus, Jozef, Simon en Judas geen broers van hem? ₅₆En wonen al zijn zusters niet in onze stad? Waar heeft hij dat dan allemaal vandaan?’ ₅₇En ze moesten niets van hem hebben. Maar Jezus zei tegen hen: ‘Een profeet is overal geëerd behalve in zijn eigen stad en bij zijn familie.’ ₅₈En hij deed er niet veel wonderen, omdat ze geen geloof hadden.