Riyaya Pantékosta
1Bareng ing dina riyaya Pantékosta, wong-wong pertyaya kabèh pada nglumpuk. 2Dadakan ana swara sangka langit, kaya sebulané angin gedé, sing ngebeki sak omah sing kanggo lungguhan, 3terus pada weruh urupé geni ilat-ilatan, sing nyebar lan mentyloki saben wong. 4Terus wong kabèh pada kebak karo Roh Sutyi lan terus pada wiwit guneman nganggo basa-basa liyané, kaya sing dibisiki karo Roh kuwi supaya diutyapké.
5Nalika semono ing Yérusalèm ana wong-wong Ju sing sutyi sangka sak rupané bangsa ing sak ngisoré langit. 6Bareng ana swara mengkono mau, terus wong okèh pada teka gembruduk lan pada nggumun, awit saben wong krungu para rasul lan para murid kuwi pada guneman nganggo basané wong-wong mau. 7Kabèh pada nggumun, terus pada ngomong: “Wong-wong sing pada guneman kuwi apa ora wong Galiléa, ta? 8Kepriyé nanging kita déwé-déwé pada krungu enggoné guneman nganggo basa kita déwé, ya kuwi basa sing kita enggo ing negara asal-usulé kita? 9Kita iki wong Partia, Média, Elam, sing pada manggon ing Mésopotamia, Yudéa lan Kapadokia, Pontus lan Asia Tyilik, 10Frigia lan Pamilia, Egipte lan ing bawah Libia sing tyedak karo Kiréne, wong-wong mantya sangka Rum, 11ya wong Ju ya wong sing mlebu agama Ju, wong Kréta lan wong Arab, kita krungu wong-wong kuwi pada guneman nganggo basa kita déwé-déwé bab penggawéan-penggawéan gedé sing ditindakké karo Gusti Allah.” 12Kabèh pada nggumun lan bingung lan pada takon-takonan, ngéné: 13“Apa ta tegesé iki?” Nanging wong liyané ana sing moyoki, ujaré: “Wong kuwi apa ora ijik pada mabuk anggur legi.”
Kotbahé Pétrus
14Pétrus terus ngadek uga para rasul sewelas lan ngomong karo swara banter marang wong-wong mau: “Para sedulur Ju lan sampéyan kabèh sing pada manggon ing Yérusalèm, supaya pada nggatèkké lan ngerti apa sing kula nggelaraké. 15Wong-wong kuwi ora pada mabuk, kaya pikiran sampéyan, awit saiki ijik jam sanga ésuk. 16Nanging ya iki sing diomongké karo Gusti Allah lantaran nabi Yoèl mengkéné:
17Mbésuk ing dina sing pungkasan -
mengkono tembungé Gusti Allah -
Aku bakal ngesokké Roh-Ku marang sak kabèhé manungsa;
anak-anakmu lanang lan wadon bakal pada nubuat,
lan wong nom-nomanmu bakal pada nampani wahyu,
lan wong-wongmu sing wis tuwa bakal pada olèh impèn.
18Uga para abdi-Ku lanang lan wadon
bakal Tak esoki Roh-Ku ing dina kuwi,
lan bakal pada nubuat.
19Lan Aku bakal nganakké mujijat-mujijat ing nduwur, ing langit
lan tanda-tanda ing ngisor, ing bumi:
getih lan geni lan kemebulé kebul.
20Sengéngé bakal dadi peteng ndedet
lan mbulan bakal dadi getih
sak durungé tekan dinané Gusti
sing gedé lan luhur kuwi.
21Lan saben wong sing nyebut jenengé Gusti kuwi bakal ditulungi rahayu.
22Para sedulur Israèl, pada rungokna tembung kula iki: Sing kula karepaké ya kuwi Yésus sangka Nasarèt, salah sijiné wong lanang sing wis dipiji karo Gusti Allah lan sing wis nyatakké marang sampéyan kabèh karo pangwasa-pangwasa lan mujijat-mujijat lan tanda-tanda sing ditindakké karo Gusti Allah lantaran Panjenengané, ing tengah-tengah sampéyan kabèh, kaya sing wis sampéyan ngertèni. 23Panjenengané sing dipasrahké karo Gusti Allah miturut rantyamané kuwi, wis sampéyan salip lan sampéyan patèni lantaran tangané bangsa kapir. 24Nanging terus ditangèkké karo Gusti Allah, diluwari sangka sangsarané pati, awit Panjenengané ora bakal terus dikwasani karo pangwasané pati kuwi. 25Awit Daved ngomong bab Panjenengané mengkéné:
Aku tansah mandeng marang Gusti,
awit Panjenengané ngadek ing tengenku, terus aku ora goyang.
26Mulané atiku pada bungah lan ilatku surak-surak;
malah awakku bakal lerem sak njeruhné pengarep-arep,
27awit Panjenengan ora masrahaké kula marang ndonyané wong mati,
lan ora téga marang Abdi Panjenengan sing sutyi ngalami rusak.
28Panjenengan ngekèki kaweruh marang kula bab dalané urip;
Panjenengan arep nglubèrké kebungahan marang kula
ing ngarep Panjenengan.
29Para sedulur, kula arep tyerita marang Panjenengan kabèh apa anané bab Daved, leluhuré bangsa kita. Piyambaké wis ninggal lan wis dikubur, lan kuburané tekan ing dina kuwi ijik ana. 30Nanging Panjenengané kuwi dadi nabi lan weruh, yèn Gusti Allah wis ngekèki janji marang piyambaké karo sumpah, yèn Gusti Allah arep njagongké turunané Daved déwé ing damparé. 31Awit sangka kuwi piyambaké weruh sak durungé lan ngomongké bab tanginé Mésias, ya kuwi nalika ngomong, yèn Panjenengané ora ditégakké ing ndonyané wong mati, lan yèn dagingé Panjenengané ora bakal ngalami rusak. 32Ya Yésus kuwi sing ditangèkké karo Gusti Allah, lan kanggo perkara kuwi kita sing pada dadi seksiné. 33Supaya sakwisé Panjenengané dijunjung duwur karo tangané tengen Gusti Allah lan nampa Roh Sutyi sing dijanjèkké kuwi, Panjenengané terus ngesokké Roh kuwi kaya sing wis sampéyan weruh lan sampéyan rungokké ing kéné iki. 34Awit duduk Daved sing munggah nang swarga, malah Daved piyambak ngomong mengkéné:
Gusti wis ngomong marang Bendaraku:
35Panjenengan njagonga ing sak tengen-Ku,
nganti mungsuh-mungsuh-Mu kabèh pada Tak dadèkké antyik-antyiké tlapakan-Mu.
36Awit sangka kuwi, umat Israèl kabèh kudu ngerti tenan, yèn Gusti Allah wis ndadèkké Yésus sing sampéyan salip kuwi, dadi Gusti lan Kristus.” 37Bareng wong-wong mau pada krungu tembungé mengkono kuwi, atiné pada trenyuh, terus pada takon marang Pétrus lan para rasul liyané: “Para sedulur, apa sing kudu kita lakoni?” 38Semauré Pétrus: “Pada mratobata lan sampéyan siji-sijiné pada dibaptisa ing asmané Yésus Kristus, kanggo olèh pangapurané dosa sampéyan, terus sampéyan pada bakal nampani pawèhé, ya kuwi Roh Sutyi. 39Awit sing dikèki janji kuwi sampéyan kabèh lan anak-anaké sampéyan lan wong-wong sing ijik adoh, sepira okèhé sing bakal dipanggil karo Gusti Allah kita.” 40Lan karo tembung-tembung liyané menèh Pétrus ngekèki paseksi lan ngongkon wong-wong kabèh, tembungé: “Pada slametna uripmu sangka golongané wong-wong sing keblinger iki.”
Kahanané Pasamuan wiwitan
41Wong-wong sing nampani tembungé Pétrus mau pada dibaptis. Ing dina kuwi, tyatyahé para murid tambah 3000 wong. 42Wong-wong mau pada ngantepi ing piwulangé para rasul lan enggoné dadi siji lan pada tansah nglumpuk, perlu nyuwil-nyuwil roti lan ndedonga.
43Wong kabèh pada kanggonan rasa wedi, awit para rasul kuwi pada nganakké mujijat lan tanda okèh. 44Lan wong sing pertyaya kabèh pada tetep dadi siji, sak kabèhé bandané pada dianggep duwèké bebarengan. 45Uga tansah ana tunggalé sing ngedol bandané, terus didum-dumké marang wong kabèh, miturut kebutuhané. 46Sedina-dina tansah pada nglumpuk ing Griya Sutyi karo setia lan bebarengan. Pada nyuwil-nyuwil roti ing omahé karo giliran, pada mangan bebarengan karo bungah lan ati sing tulus, 47karo memuji marang Gusti Allah, uga pada disenengi karo wong sak bangsa kabèh. Lan menèh ing saben dinané tyatyahé wong sing pada dislametké ditambahi karo Gusti.
