Para wong wadon sing ngladèni Yésus
1Ora let suwé sakwisé kuwi, Yésus terus lunga ndlajahi kuta-kuta lan désa-désa ngabaraké Injilé Kratoné Gusti Allah, ditutké karo muridé rolas, 2lan uga karo wong wadon sing wis pada diwaraské sangka enggoné ketèmpèlan demit utawa enggoné ngalami lara werna-werna, ya kuwi Maria sing diarani Makdaléna, sing wis dietokké sangka demit pitu, 3Yohana, bojoné Kusa, juru bandané Hérodes, Susana lan liyané menèh ijik okèh. Wong-wong wadon iki pada ngladèni rombongané Yésus karo sing mèlu karo bandané.
Semonan bab tukang nyebar wiji
4Nalika wong okèh pada gembruduk teka, ya kuwi wong-wong sing pada mèlu Yésus sangka kuta siji menyang kuta liyané, Panjenengané terus ngomong karo semonan: 5“Ana tukang nyebar metu nyebar wijiné, sak pérangan tiba ing pinggir dalan, terus kepidak-pidak karo wong lan manuk-manuk ing awang-awang pada nyutyuki nganti entèk. 6Ana sing tiba ing watu-watu, lan bareng wis tukul terus garing, awit ora olèh banyu. 7Ana menèh sing tiba ing sak tengahé tetukulan eri, terus tukul bebarengan, banjur wijiné ketyepit banget, nganti ora ngetokké woh. 8Lan ana uga sing tiba ing lemah betyik, kuwi tukul lan metu wohé tikel 100.” Sakwisé ngomong mengkono Yésus terus mbengok ngéné: “Sapa sing nduwé kuping kanggo ngrungokké, rungokna!”
9Para muridé pada takon, apa tegesé semonan mau. 10Yésus terus nyauri, tembungé: “Kowé pada dikèki kawelasan dililani weruh wewadiné Kratoné Gusti Allah, nanging kanggo wong-wong liyané perkara kuwi diwulangké karo semonan, supaya senajan pada ndeleng, ora weruh lan senajan pada krungu, ora mengertèni. 11Nanging semonan mau tegesé ngéné: Wiji kuwi pituturé Gusti Allah. 12Sing tiba ing pinggir dalan kuwi wong sing wis pada krungu, terus diparani iblis, sing terus njupuk tembungé mau sangka sak njeruhné atiné, supaya aja pada pertyaya lan dislametké. 13Sing tiba ing watu-watu kuwi wong sing bareng krungu tembungé mau terus ditampani karo bungah, nanging kuwi ora ana oyoté, enggoné pertyaya mung sedilut lan bareng kena tyobané urip terus pada murtad. 14Sing tiba ing tetukulan eri kuwi wong sing pada ngrungokké tembungé, nanging saknjeruhné tukul kuwi terus ketindih rasa sumelang, kasugihan lan kesenengané urip, terus ora bisa ngetokké woh sing mateng. 15Lan sing tiba ing lemah betyik kuwi wong sing sakwisé pada ngrungokké tembungé, terus disimpen ing sak njeruhné ati sing betyik, lan mantep lan ngetokké woh.”
Semonan bab dimar
16“Ora ana wong nyumet dimar, sing terus ditutupi nganggo gentong utawa didèkèk ing ngisor ambèn, nanging mesti terus ditumpangké ing tyagaké, supaya kabèh wong sing mlebu ing omah pada bisa weruh padangé. 17Awit ora ana barang sing ditutup-tutupi, sing ora bakal kebukak, ora ana sing kesimpen, sing ora bakal kebukak lan dingertèni wong okèh. 18Awit sangka kuwi, kepriyé enggonmu ngrungokké, kuwi gatèkna. Awit sapa sing nduwé kuwi bakal dikèki, nanging sapa sing ora nduwé, uga apa sing dadi duwèké, kuwi uga bakal dijikuk.”
Brayaté Yésus
19Yésus terus diparani karo ibuné lan sedulur-duluré, nanging awit sangka akèhé wong, pada ora bisa nyedaki Panjenengané. 20Terus ana wong sing ngekèki ngerti, tembungé: “Ibu lan sedulur-sedulur Panjenengan ing njaba arep ketemu karo Panjenengan.” 21Nanging Panjenengané nyauri, tembungé: “Ibu-Ku lan sedulur-sedulur-Ku kuwi wong sing pada ngrungokké tembungé Gusti Allah lan terus dilakoni.”
Yésus nyirep lésus
22Ing sakwijiné dina Yésus numpak prau ditutké para muridé, terus pada diomongi ngéné: “Hayuk pada menyang sabrangé tlaga.” Terus pada budal. 23Nalika ijik pada lelungan kuwi, Yésus turu. Dadakan ana lésus ing tlaga kono, terus prauné klebon banyu lan pada katekan bebaya. 24Para muridé terus nemoni, nggugah Yésus, semauré: “Guru, Guru, kita pada tyilaka!” Panjenengané ya terus tangi, angin lan banyu sing ngamuk kuwi pada dinesoni, banjur lerem, kahanané tlaga dadi anteng. 25Panjenengané terus ngomong: “Pengandelmu kuwi ing ngendi?” Kabèh pada wedi lan nggumun lan pada rerasanan ngéné: “Sapa ta Panjenengané kuwi, nganti angin lan banyu pada manut karo tembungé?”
Wong Gerasa sing ketèmpèlan demit diwaraské
26Yésus lan para muridé terus medun sangka prau ing tanahé wong Gerasa, ing sabrangé Galiléa. 27Bareng Yésus wis munggah ing daratan, terus ana wong lanang sangka kuta kono sing nemoni Panjenengané, wong kuwi kesurupan demit-demit, lan wis suwé enggoné ora nganggo sandangan lan ora manggon ing omah, nanging ning kuburan waé. 28Nalika weruh Yésus terus mbengok lan sendeku ing ngarepé lan ngomong karo swara banter: “Apa urusan Panjenengan karo kula, duh Yésus, Putrané Gusti Allah sing Mahaluhur? Kula njaluk, supaya Panjenengané aja nganti nglarani kula.” 29Enggoné ngomong mengkono kuwi awit Yésus wis ngongkon supaya roh-roh ala kuwi pada metu sangka wong mau. Awit wong kuwi wis kerep disèrèt-sèrèt karo roh mau, mulané kanggo njagani, wong mau terus diranté lan diblenggu, nanging kabèh mau dipedot lan wongé terus digiring karo demit menyang panggonan sing sepi. 30Yésus terus takon: “Sapa jenengmu?” Semauré: “Legion.” 31Demit-demit kuwi terus njaluk marang Yésus, aja nganti dipréntahké mlebu ing jurangé pati.
32Ing kono ana babi sing okèh banget tyatyahé ijik pada golèk pangan ing pèrèng-pèrèngé gunung. Demit-demit mau terus njaluk, supaya dililani mlebu ing babi-babi kuwi. Penjaluké dililani. 33Demit-demit mau terus pada metu sangka wong kuwi lan mlebu ing babi-babi. Kumpulan babi kuwi terus gembruduk mblayu ing pinggiré jurang lan njegur ing tlaga lan mati.
34Bareng para pangon babi pada weruh lelakon mengkono kuwi, terus pada mblayu lan nyritakké bab kuwi ing kuta lan ing kampung-kampung ing sak kiwa-tengené. 35Wong-wong terus pada metu arep weruh apa sing entas kelakon. Terus pada nemoni Yésus lan pada weruh wong sing wis ditinggal karo demit-demit mau lungguh tyedak ing sikilé Yésus, wis nganggo salin lan wis waras. Terus pada wedi. 36Wong-wong sing wis pada weruh déwé kuwi pada nyritani sing ijik pada teka kuwi, kepriyé enggoné wong sing ketèmpèlan kuwi wis dislametké. 37Wong kabèh ing Gerasa pada njaluk marang Yésus, supaya gelem lunga sangka kono, awit pada wedi banget. Panjenengané terus munggah ing prau lan mulih nyabrang. 38Wong sing wis ditinggalké demit mau njaluk supaya dililani mèlu, nanging Yésus ngongkon lunga, tembungé: 39“Kowé muliha menyang omahmu lan tyritakna kabèh apa sing wis ditindakké karo Gusti Allah marang kowé.” Wong mau ya terus lunga lan ndlajahi sak kuta kabèh karo nyritakké apa sing wis ditindakké karo Yésus kanggo awaké.
Anaké Yairus lan wong wadon sing ndemèk jubahé Gusti Yésus
40Bareng Yésus mulih, terus dipetuk karo wong okèh, awit kabèh pantyèn pada ngarep-arep tekané. 41Terus ana wong sing nemoni, sing jenengé Yairus, penggedéné sinaguk, terus ndingkluk sujut ing ngarepé Yésus, njaluk supaya Yésus gelem teka ing omahé, 42awit anaké wadon sing ora ana tunggalé, sing kira-kira umur rolas taun mèh mati. Yésus nalika lunga mrana, Panjenengané didesek-desek karo wong okèh.
43Nalika semono ana wong wadon sing lara nggrajak getih wis rolas taun suwéné, ora waras-waras, senajan wis ditambani sapa waé. 44Kuwi terus maju nyedaki Yésus sangka mburiné lan ndemèk gombyoké jubahé. Lan sak nalika mampet enggoné nggrajak getih. 45Yésus terus ngomong: “Sapa sing ndemèk Aku?” Awit ora ana sing ngaku, Pétrus terus ngomong: “Guru, wong okèh pada ngrubung lan pada ndesek Panjenengan mengkéné.” 46Nanging Yésus ngomong: “Ana wong sing ndemèk Aku, awit Aku krasa ana kekuwatan sing metu sangka Aku.” 47Bareng wong wadon kuwi mau weruh, yèn dingertèni, terus teka karo gemeter, sendeku ing ngarepé, uga terus ndunungké marang wong okèh, apa sebabé ndemèk Panjenengané lan enggoné sak nalika terus waras. 48Yésus terus ngomong marang wong mau: “Hé, anakku, pertyayamu sing wis mitulungi kowé, muliha karo slamet!”
49Nalika Yésus ijik omongan, ana krabaté penggedéné sinaguk kuwi sing teka lan ngomong: “Anakmu wis mati, aja ngrépoti Guru menèh.” 50Nanging Yésus krungu lan terus ngomong marang Yairus: “Aja wedi, pertyayaa waé, anakmu bakal slamet.” 51Sak tekané ing omahé Yairus, Yésus ora nglilani wong siji-sijia mèlu mlebu karo Panjenengané, kejaba Pétrus, Yohanes lan Yakobus lan bapaké lan ibuné botyahé. 52Wong kabèh pada nangisi botyahé karo ngaduh-aduh. Nanging Yésus ngomong: “Aja pada nangis, botyahé ora mati, mung turu.” 53Wong-wong kuwi pada nggeguyu Panjenengané, awit pada weruh, yèn botyahé wis mati. 54Yésus terus nyekel tangané botyah sing mati kuwi lan mbengok, tembungé: “Hé, anakku, tangia!” 55Nyawané botyah mau terus bali lan sak nalika kuwi uga botyahé tangi. Yésus terus ngongkon ngekèki mangan. 56Wong tuwané botyah mau pada nggumun, nanging pada ora dililani ngabar-ngabarké lelakon mau marang sapa waé.