1 Samuèl 17

₁Wong Filistèn nglumpukké suradaduné arep ngluruk perang; enggoné ngumpul ing Sokho ing tanah Yéhuda lan ngedekké tarup ing antarané Sokho lan Azéka ing Efes-Damin. ₂Saul lan wong Israèl uga pada ngumpul lan ngedekké tarup ing legokané wit Terbantin lan pada nata perang adep-adepan karo wong Filistèn. ₃Wong Filistèn mapan ing gunung sisih kéné lan wong Israèl ing sisih kana, ing antarané ana legokan. ₄Terus ana jagoné suradadu Filistèn sing nantang, jenengé Goliat wong Gat. Dedekké nem éluh lan sak kilan. ₅Nganggo topi tembaga ing sirahé, lan nganggo klambi perang karo sisik, boboté klambiné perang 5000 sèkel tembaga. ₆Garèsé nganggo tutup tembaga, manggul tumbak tembaga ing pundaké. ₇Garané tumbaké sak gulungané tukang tenunan lan pedangé tumbaké wesi boboté 600 sèkel. Ana tukang nggawa tamèng mlaku ing ngarepé.

₈Wong kuwi terus ngadek lan sumbar marang barisané Israèl, semauré: “Apa perluné kowé mèlu nata perang? Aku iki wong Filistèn lan kowé kuwi peladèné Saul? Miliha wong siji, bèn medun maju perang karo aku. ₉Yèn wong kuwi bisa menang perangé karo aku lan ngalahké aku, aku bakal pada dadi baturé. Nanging yèn aku bisa menang lan ngalahké dèwèké, kowé bakal pada dadi baturku lan teluk marang bangsaku.” ₁₀Wong Filistèn terus ngomong menèh: “Ing dina iki aku nantang barisané Israèl, ngajokna wong siji supaya aku perang tanding ijèn pada ijèn.” ₁₁Bareng Saul lan sakkèhé bangsa Israèl krungu tembungé wong Filistèn kuwi, atiné pada gemeter lan banget wediné.

₁₂Daved kuwi anaké wong Efrata, ing Bètlehèm-Yéhuda, sing diarani Isai. Isai nduwé anak lanang wolu. Waktu jamané ratu Saul wong kuwi wis tuwa lan okèh umuré. ₁₃Anaké Isai lanang telu, sing gedé-gedé wis maju perang mèlu Saul, anaké telu sing budal perang kuwi jenengé: Eliab sing mbarep, sing nomer loro: Abinadab lan sing nomer telu: Syama. ₁₄Nanging sing ragil: Daved. Dadiné anaké lanang-lanang telu sing gedé-gedé pada mèlu Saul. ₁₅Nanging Daved kuwi saben-saben mulih menyang ing omahé sakwisé ngadep marang Saul, terus ngengon wedusé bapaké ing Bètléhèm.

₁₆Wong Filistèn kuwi tansah nantang lan nyedaki ing wayah awan lan soré. Mengkono enggoné tansah nantang nganti patang puluh dina suwéné.

₁₇Isai ngomong marang Daved, anaké: “Njupuka roti gandum iki sak éfa lan roti sepuluh iki kanggo kakang-kakangmu, gelis-gelis eterna menyang ing tarupé, wènèhna kakang-kakangmu. ₁₈Lan kèju sing sepuluh iki pasrahna marang penggedéné suradadu 1000. Takokna keslametané kakang-kakangmu lan mulihmu nggawaa tanda sangka kana. ₁₉Saul lan sakkèhé wong Israèl pada ing legokan wit Tarbèntin ijik perang nglawan suradadu Filistèn.”

₂₀Ing wayah ésuk Daved wis tangi, masrahaké wedus-wedusé marang wong sing njaga, mikul gawané lan terus budal kaya sing dipréntahké karo Isai. Tekané ing tarupé nalika suradadu ijik budal lan nata barisan lan pada surak ramé surak-suraké perang. ₂₁Suradadu Israèl lan Filistèn pada nata barisané adep-adepan. ₂₂Daved terus nyèlèhké gawané lan dipasrahké marang suradadu sing njaga barang-barangé suradadu. Daved terus mlayu menyang ing barisan; sak tekané ing kana nakokké kanggo keslametané para seduluré. ₂₃Waktu ijik pada guneman, jagoné suradadu Filistèn mau maju, jenengé Goliat, wong Filistèn sangka Gat, metu sangka barisané suradadu Filistèn lan ngumbar swara kaya sing uwis-uwis, dirungokké karo Daved.

₂₄Bareng sakkèhé wong Israèl weruh wong kuwi pada mlayu mundur sangka ngarepé, awit sangka wediné. ₂₅Semauré wong Israèl kuwi: “Apa kowé wis tau tumun wong sing maju kuwi? Sejatiné enggoné maju kuwi perlu ngèlèk-èlèk wong Israèl! Wong sing bisa ngalahké dèwèké bakal dikèki berkah gedé, arep dikèki anaké wadon ratu lan brayaté bakal ora susah mbayar pajek ing Israèl.”

₂₆Daved terus omong marang wong sing pada ing sandingé: “Bakal nampa berkah apa wong sing bisa ngalahké wong Filistèn kuwi lan ngilangi wirangé bangsa Israèl? Sapa ta wong Filistèn sing ora sunat kuwi, nanging nganti wani nyepèlèkké barisané Gusti Allah sing maha urip?” ₂₇Rayat ya terus nyauri nganggo tembung sing disebut ing nduwur mau: “Kuwi sing bakal dikèkké marang wong sing ngalahké dèwèké.”

₂₈Waktu Eliab, kakangé sing tuwa déwé, krungu tembungé Daved marang para wong kuwi, Eliab nesu marang Daved, karo ngomong: “Apa perluné kowé teka mréné? Lan wedusmu sing mung loro telu ing ara-ara samun kuwi kok pasrahaké sapa? Aku ngerti watekmu bab kekendelanmu lan alané atimu: tekamu mréné iki mung arep ndeleng perang ta?” ₂₉Nanging Daved nyauri: “Aku iki ngapa ta? Aku apa ora mung takon ta?” ₃₀Terus minger ninggal kakangé lan nakokké sing kaya mengkono kuwi marang wong liyané. Lan rayat semauré ya pada waé kaya mau.

₃₁Tembung sing diomong Daved kuwi dirungokké karo wong, terus dikabarké marang Saul. Lan Saul terus kongkonan nyeluk. ₃₂Daved ngomong marang Saul: “Aja nganti pada mbleret, jalaran sangka wong kuwi. Abdimu bakal budal nandingi wong Filistèn kuwi.” ₃₃Nanging Saul ngomong marang Daved: “Mokal kowé bisa nandingi wong iki, awit kowé kuwi ijik enom, nanging wong kuwi wiwit nom wis dadi suradadu.” ₃₄Nanging Daved ngomong marang Saul: “Abdimu iki wis kulina ngengon wedusé bapaku. Yèn katekan singa utawa bruwang, sing nubruk wedus sangka kumpulan, ₃₅banjur kula oyak lan wedus iki kula rebut sangka tyangkemé. Terus yèn nyerang nglawan marang kula, kula nyekel jénggoté lan kula gebuki nganti mati. ₃₆Dadi singa utawa bruwang iki pada kula gebuki. Lan wong Filistèn sing ora sunat kuwi uga bakal nemoni kaya salah sijiné kéwan kuwi, awit wis ngèlèk-èlèkké barisané Gusti Allah sing maha urip.” ₃₇Daved ngomong menèh: “GUSTI, sing wis ngluwari kula sangka tyakaré singa utawa bruwang kuwi, Panjenengané uga bakal ngluwari kula sangka tangané wong Filistèn kuwi.” Saul terus ngomong: “Ya wis lungaa! GUSTI supaya nuntun mlakumu.” ₃₈Saul terus nganggokké sandangané perang marang Daved, sirahé dienggoni topi tembaga, lan dienggoni klambi tembaga. ₃₉Daved terus nalèkké pedangé ing njabané sandangané perang, terus njajal mlaku, awit durung tau nganggo kaya mengkono. Daved terus ngomong marang Saul: “Kula ora bisa mlaku, nganggo sandangan kuwi awit durung tau nganggo.” Sak terusé sandangané diutyuli.

₄₀Daved terus nyangking tekené, milih watu klimis-klimis limang iji sangka kali, dilebokké ing kantongé pangon, sing digawa, ya kuwi wadah watu lan bandilé dityangking. Mengkono enggoné Daved metuki wong Filistèn kuwi. ₄₁Wong Filistèn kuwi mundak nyedaki marang Daved lan wong sing nggawa tamèng ing ngarepé. ₄₂Waktu wong Filistèn kuwi nyawang adoh lan weruh Daved, Daved disepèlèkké, awit enom abang lan ngganteng. ₄₃Wong Filistèn kuwi ngomong marang Daved: “Aku iki apa kok anggep asu, nanging enggonmu metuki perang karo aku nganggo teken?” Terus atas jenengé para allahé wong Filistèn, nyepatani Daved. ₄₄Wong Filistèn kuwi ngomong marang Daved menèh: “Mapakka perang karo aku, aku bakal makakké dagingmu marang manuk-manuk ing awang-awang lan kewan ing ara-ara.”

₄₅Nanging Daved ngomong marang wong Filistèn kuwi: “Enggonmu metuki aku karo nggawa pedang lan tumbak lan tlempak, nanging aku metuk kowé atas asmané GUSTI sing ngwasani langit lan bumi Gusti Allahé Israèl, sing kok tantang kuwi. ₄₆Ing dina iki uga GUSTI bakal masrahaké kowé ing tanganku lan aku bakal ngalahké kowé lan nugel gulumu; ing dina iki uga aku bakal makakaké batangmu lan batangé suradadu Filistèn marang manuk-manuk ing awang-awang lan marang kéwan galak, supaya sak lumahé bumi pada ngertia, yèn Israèl nduwé Gusti Allah. ₄₇Lan wong sak pasamuan pada ngertia, yèn GUSTI enggoné mitulungi ora karo pedang lan tlempak. Awit peperangan kuwi ing tangané GUSTI lan Panjenengané masrahaké kowé ing tanganku.”

₄₈Bareng wong Filistèn kuwi maju metuki Daved, Daved gelis-gelis mblayu marani prajurité mungsuh, metuki wong Filistèn kuwi. ₄₉Daved terus ngrogoh watu ing kantongé lan dibandilaké, ngenèngi batuké wong Filistèn kuwi, nganti watuné mantyep ing batuké, wong mau terus tiba mengkurep ing bumi. ₅₀Mengkono enggoné Daved ngalahké wong Filistèn kuwi nganggo bandil lan watu; Daved ngalahké lan matèni wong Filistèn kuwi tanpa nyekel pedang. ₅₁Daved terus mlayoni wong Filistèn kuwi, ngadek ing sandingé, pedangé didudut sangka rangkané, wong mau terus dipatèni. Sirahé diketok karo pedang kuwi. Bareng wong Filistèn pada weruh, yèn jagoné wis mati, terus pada mblayu. ₅₂Wong Israèl lan wong Yéhuda pada ngadek karo surak-surak lan terus ngoyak wong Filistèn nganti tekan ing sak tyedaké Gat lan gapurané Ekron. Lan wong sing pada dipatèni sangka tunggalé bangsa Filistèn pating glémpang ing dalan sing tekan ing Saaraim, tekan ing Gat lan ing Ekron. ₅₃Wong Israèl terus pada mulih sangka enggoné ngoyak-oyak wong Filistèn sing ngidap-idapi kuwi, terus ngrampasi tarup-tarupé. ₅₄Daved njupuk sirahé wong Filistèn sing ditugel kuwi digawa menyang Yérusalèm, nanging gamané didèkèkké ing tarupé.

₅₅Waktu Saul ngerti Daved maju metuki wong Filistèn kuwi, Saul takon marang Abnèr, penggedéné perjurit perang: “Wong enom kuwi anaké sapa, Abnèr?” Semauré Abnèr: “Kanggo jeneng ratu sing urip, duh ratu, sakjané kula ora ngerti.” ₅₆Saul terus ngomong; “Takokna, wong enom kuwi anaké sapa?” ₅₇Sakwisé Daved bali sangka nggoné ngalahké wong Filistèn mau, Abnèr nyeluk dèwèké diadepké ing ngarepé Saul, karo ijik nyangking sirahé wong Filistèn kuwi. ₅₈Pitakoné Saul: “Hé wong enom, kowé kuwi anaké sapa?” Semauré Daved: “Kula kuwi anak abdimu Isai, wong ing Bètléhèm.”