Ratu Syéba mertamu
1Bareng ratu Syéba krungu kabar bab Salomo, dèkné terus lunga menyang Yérusalèm, ditutké karo abdiné okèh banget karo nggawa unta sing momot wangi-wangian, emas okèh lan watu-watu sing larang-larang, karepé arep nguji Salomo karo bedèkan. Bareng wis teka ing ngarepé Salomo, terus ngetokké apa sak isiné atiné marang piyambaké. 2Nanging Salomo ya terus semaur kanggo sak kabèhé pitakonan ratu wadon mau, kanggo Salomo ora ana barang sing ora dingertèni, ora ana sing ora kena diudari ing ngarepé ratu wadon mau. 3Bareng ratu wadon ing negara Syéba weruh kawityaksanané Salomo lan omah sing digawé, 4panganan sing diladèké ing méjané, tyarané lungguh para pegawéné, tyarané para peladèné enggoné pada ngladèni lan enggoné nganggo sandangané, para tukang ombèn lan sandangané, uga kurban obongan sing saben-saben dipasrahké ing griyané GUSTI, ratu wadon banget enggoné nggumun. 5Piyambaké terus ngomong marang Salomo: “Pantyèn bener kabar sing kula rungokké ing negara kula bab sampéyan lan bab kawityaksanan sampéyan, 6nanging kula ora pertyaya marang tembungé wong-wong, nganti kula nekani lan weruh déwé; kawityaksanan sampéyan sing gedé kuwi sing dityeritakké marang kula separoné waé durung ana; kahanané sampéyan ngliwati kabar sing kula rungokké. 7Rahayu para wong sampéyan, lan rahayu para penggedé sampéyan sing tansah ngladèni sampéyan lan krungu kawityaksanan sampéyan! 8Pinujia GUSTI, Gusti Allah sampéyan, sing seneng marang sampéyan, nganti sampéyan terus dijagongké ing damparé, didadèkké ratu kanggo GUSTI, Gusti Allah sampéyan! Awit Gusti Allah sampéyan trésna marang wong Israèl, mila dilestarèkké ing sak lawasé, nanging sampéyan didadèkké ratuné supaya nindakké keadilan lan kabeneran.” 9Ratu terus dikèki emas 120 talénta lan wangi-wangian okèh banget lan watu-watu sing larang-larang; ora tau ana wangi-wangian sing akèhé kaya sing dipasrahké karo ratu negara Syéba marang Salomo mau. 10Lan menèh para abdiné Huram lan para abdiné Salomo, sing nggawa emas sangka Ofir, kuwi pada nggawa kayu tyendana lan watu-watu sing larang-larang. 11Ratu nganggokké kayu tyendana kuwi kanggo nggawé undak-undakan ing griyané GUSTI lan kanggo omahé ratu, lan uga kanggo nggawé siter lan harep kanggo para tukang ngidung, sing kaya mengkono kuwi mbiyèn durung tau ing negara Yéhuda.
12Ratu wadon negara Syéba terus dikèki kabèh apa sing dikarepké lan sing dijaluk, ngungkuli sing dipasrahké marang Salomo. Ratu wadon terus mulih menyang negarané ditutké karo para pegawéné.
Pametuné lan kasugihané Salomo
13Nanging boboté emas sing digawa marang Salomo ing sak njeruhné setaun kuwi 666 talénta 14kuwi durung kepitung sing diladèkké karo para pedagang lan para wong dagang; uga sak okèhé ratu Arab lan para gubernur pada masrahaké emas lan slaka marang Salomo. 15Salomo nggawé tamèng emas gemblèngan gedé 200 iji, saben tamèng gedé siji sing digawé emas gemblèngan 600 sèkel; 16uga nggawé tamèng emas gemblèngan tyilik 300 iji, saben tamèng tyilik siji sing digawé emas 300 sèkel; kabèh kuwi mau terus disimpen karo Salomo ing gedong Alas Libanon.
17Ratu ya nggawé dampar gedé sing digawé gading, nganggo dilapis emas murni. 18Dampar kuwi susun enem, nanging antyik-antyiké emas, sing digandèngké karo dampar mau, lan panggonan jagongané kuwi ing sisih loro-loroné ana lengenané. 19Ing sandingé lengenan ana retya singané ngadek loro lan ing sak nduwuré susun enem kuwi ana singané rolas sing pada ngadek adep-adepan; kaya mengkono kuwi durung tau ing saben kraton. 20Sak okèhé piranti kanggo ngombéné Salomo sing digawé sangka emas lan sak okèhé barang ing Alas Libanon kuwi sing digawé emas murni; ing waktu jamané Salomo slaka kuwi dianggep ora ana ajiné. 21Salomo nduwé prau kapal, sing pada lelungan menyang Tarsis bebarengan karo para abdiné Huram; telung taun sepisan kapal-kapal Tarsis mau pada teka nggawa emas, slaka lan gading; uga ketèk lan manuk merak.
22Kasugihané lan kawityaksanané Salomo kuwi ngungkuli kabèh ratu ing sak lumahé bumi. 23Sak okèhé ratu ing bumi pada ngupaya bisané nemoni Salomo supaya bisa weruh kawityaksanan, sing dikèkké karo Gusti Allah ing sak njeruhné atiné. 24Siji-sijiné pada nemoni lan masrahaké pisungsungé, ya kuwi barang-barang dandanan emas lan slaka, sandangané, gaman, wangi-wangian, jaran lan bihal. Mengkono kuwi saben taun.
25Salomo nduwé kandang 4000 kanggo jaran-jaran lan kréta-krétané, lan suradadu jaran 12.000 wong, sing pada dipanggonaké ing kuta-kuta panggonan kréta lan tyedak karo ratu ing Yérusalèm. 26Lan menèh Salomo mau ngwasani kabèh ratu wiwit ing kali Efrat nganti tekan ing negarané wong Filistèn lan ing tapel watesé negara Egipte. 27Tyatyahé slaka ing Yérusalèm sing digawé karo Salomo nganti kaya watu lan tyatyahé wit kayu tyemara pada kaya wit sikma sing tukul ing bawah Pegunungan. 28Jaran sing kanggo Salomo kuwi weton Egipte lan sangka sak okèhé negara mantya.
Matiné Salomo
29Sak luwihé sejarahé Salomo wiwit-wiwitan nganti tekan ing pungkasané, apa kabèh kuwi ora ketulis ing sejarahé Natan lan ing pamedaré kaweruh Ahia, wong Silo lan ing wahyu-wahyuné Ido, wong sing tukang ndelok, bab Yérobéam, anaké Nébat? 30Salomo enggoné mréntah ing Yérusalèm ngratoni pangwasané Israèl kabèh kuwi suwéné patang puluh taun. 31Salomo terus dililani ngasuh nunggal karo para leluhuré lan dikubur ing kutané Daved, bapaké. Réhabéam, anaké, terus dadi ratu nggentèni piyambaké.