Impèné Nebukadnésar
1Ing taun sing kaping pindo pepréntahané Nebukadnésar, Nebukadnésar ngimpi; awit sangka kuwi atiné terus ora tentrem lan ora bisa turu. 2Ratu terus kongkonan nyeluk para wong pinter, para tukang ngramal, tukang sulap lan para wong Kasdim, dikongkon nerangaké impèn mau marang ratu; terus pada nemoni lan ngadek ing ngarepé ratu. 3Ratu ngomong marang wong-wong: “Aku ngimpi, lan awit sangka impèn kuwi atiku ora tentrem awit kepéngin weruh impèn kuwi.” 4Para wong Kasdim terus pada ngomong marang ratu (ing basa Aram): “Duh Ratu! Supaya langgeng keslametané ratu! Supaya gelem ngekèki ngerti bab impèn kuwi marang para abdimu iki, mengko kula bakal nduduhké tegesé.” 5Nanging semauré ratu marang wong Kasdim: “Aku wis nggawé putusan, ya kuwi yèn kowé ora pada ngekèki weruh marang aku bab impèn kuwi lan tegesé, kowé mesti bakal pada ditengkel-tengkel lan omahmu bakal pada dirubuhké didadèkké tumpukan regetan, 6nanging yèn kowé pada bisa ngekèki weruh bab impèné lan tegesé, kowé bakal pada nampa berkah, pawèh lan kehormatan sing gedé sangka aku. Mulané pada ngekèkana weruh marang aku bab impèn kuwi lan tegesé!” 7Wong-wong pada ngomong menèh: “Hayuk ratu kula, kula njaluk omongaké impèn kuwi marang para abdimu iki, mengko kula pada bakal ngunggahké tegesé.” 8Ratu nyauri, tembungé: “Aku ngerti ing sak temené, yèn kowé pada ngupaya ngolor-olor waktu, awit kowé pada weruh, yèn aku wis nggawé putusan, 9ya kuwi yèn kowé ora pada ngekèki weruh marang aku bab impèn kuwi, kowé bakal pada kenèng paukuman sing pada; lan aku ngerti, yèn kowé wis pada bebarengan bakal ngomong marang aku bab sing ora nyata lan goroh, nganti kahanan malih. Awit sangka kuwi omongna impèn kuwi marang aku, supaya aku ngerti, yèn kowé pada bisa ngomongké tegesé uga marang aku.” 10Tembung semauré para wong Kasdim mau marang ratu: “Ora ana wong siji waé ing sak lumahé bumi sing bisa ngekèki weruh bab penjaluké ratu! Lan ora tau ana ratu, sing senajan kepriyé waé gedéné lan gedé pangwasané njaluk sing mengkéné kuwi marang salah sijiné wong pinter, tukang ngramal utawa salah sijiné wong Kasdim. 11Penjaluké ratu kuwi liwat abot lan ora ana wong siji waé sing bisa ngekèki weruh bab kuwi marang ratu, kejaba para déwa sing ora manggon ing kumpulané manungsa.” 12Awit sangka kuwi ratu terus nesu banget lan bendu lan ngongkon ngentèkké kabèh wong wityaksana ing Babèl.
13Waktu préntah supaya para wong wityaksana pada dipatèni diumumké, Danièl uga kantya-kantyané uga diantyam bakal dipatèni. 14Danièl terus ngomong karo kepinterané pikiran lan kawityaksanan marang Ariok, penggedéné suradadu sing ngawal ratu, sing wis budal arep matèni para wong wityaksana ing Babèl, 15tembungé marang Ariok, penggedéné abdiné ratu mengkéné: “Apa sebabé, ratu ngabaraké préntah sing sak mono aboté kuwi?” Ariok terus nerangaké bab kuwi marang Danièl.
16Danièl terus nemoni ratuné lan njaluk, supaya dikèki waktu kanggo ngekèki weruh bab tegesé marang ratu. 17Sakwisé kuwi Danièl terus mulih ngekèki weruh bab lelakoné marang Hananya, Misaèl lan Asarya, kantya-kantyané, 18supaya terus pada njaluk kawelasan Gusti Allahé sak kabèhé langit ing bab sing ora dingertèni, terus Danièl sak kantyané ora bakal dientèkké bebarengan karo para wityaksana liyané ing Babèl.
19Banjur bab sing ora dingertèni terus kebukak marang Danièl ing sak njeruhné wahyu ing wayah mbengi. Danièl terus ngluhurké Gusti Allahé sak kabèhé langit. 20Mengkéné semauré Danièl: “Pinujia asmané Gusti Allah wiwit sangka kelanggengan tekan ing kelanggengan, awit kawityaksanan lan kekuwatan kuwi ing Panjenengané, 21sing ngrubah mangsa lan waktu, sing metyat para ratu lan ngangkat para ratu, sing ngekèki kawityaksanan marang para wong wityaksana lan kaweruh marang para wong sing kanggonan pangertèn; 22ya Panjenengané kuwi sing mbukak bab sing ora bisa dikira-kira lan sing didelikké; Panjenengané weruh apa ing pepeteng, uga pepadang ing Panjenengané. 23Duh, Gusti Allahé para leluhur kula, Panjenengan kula puji lan kula luhurké, awit Panjenengan gelem mulangi marang kula kawityaksanan lan kekuwatan lan saiki wis ngekèki ngerti marang kita bab perkarané ratu.”
24Awit sangka kuwi Danièl terus nemoni Ariok, sing wis dikèki préntah karo ratu supaya ngentèkké para wong wityaksana ing Babèl; terus budal lan ngomong mengkéné: “Para wong wityaksana ing Babèl kuwi aja nganti sampéyan entèkké! Sampéyan kula njaluk ngeterké kula ing ngarepé ratu, mengko kula bakal ngomongké tegesé ngimpiné marang ratu!” 25Danièl terus gelis-gelis diadepké karo Ariok ing ngarepé ratu lan terus ngomong marang ratu mengkéné: “Abdimu wis olèh salah sijiné wong tunggalé wong boyongan sangka negara Yéhuda, sing bisa ngekèki weruh marang ratu bab tegesé ngimpiné.” 26Danièl sing jenengé Bèlsasar terus ditakoni karo ratu: “Apa tenan nyata kowé bisa ngomongké marang aku impènku sing wis aku weruh uga tegesé pisan?” 27Danièl nyauri, mengkéné semauré marang ratu: “Kedadian, sing ditakokké karo ratu kula, kuwi ora bisa didunungaké marang ratu karo wong wityaksana, tukang ngramal, wong pinter utawa tukang tenung. 28Mung ing swarga ana Gusti Allah sing bisa mbukak wewadi-wewadi; Panjenengané wis ngekèki ngerti marang ratu kula Nebukadnésar bab apa sing bakal kedadian ing dina-dina sing bakal teka. Malah impèn lan wahyu-wahyu sing diweruh karo ratu ing ambèn kuwi mengkéné: 29Nalika ing ambèn sampéyan turu, duh ratu, sampéyan ketukulan ati bab apa ing mbésuk bakal kedadian; lan Panjenengané sing mbukak kedadian-kedadian, wis ngekèki weruh marang ratu bab apa sing bakal kedadian. 30Malah kula wis dikèki ngerti bab wewadi kuwi, ora awit sangka kawityaksanan ing kula kuwi ngliwati kawityaksanané kabèh wong sing urip, nanging kuwi supaya tegesé dingertèni marang ratu kula, nanging supaya ratu ngerti apa sing dipikir karo ratu déwé.
31Duh ratu, ratu kula ngerti salah sijiné wahyu, ya kuwi salah sijiné retya sing gedé banget! Retya kuwi duwur, semlorot ngidap-idapi, ngadek ing ngarepé ratu kula lan kétok medèni. 32Malah retya kuwi, sirahé emas murni, dada karo tangané slaka, weteng lan bangkèkané tembaga, 33pupuné wesi, sikilé sak bagéan wesi lan sak bagéan lempung. 34Sak njeruhné ratu weruh, tanpa penggawéané tangan manungsa, ana watu sing utyul nyerang retya iki nuju ing sikilé wesi lan lempung nganti remuk. 35Pada sakwat sing wesi, lempung, tembaga, slaka lan emas pada remuk, lan kabèh dadi kaya kulit gabah ing penggilingan ing waktu panas, terus kabur karo angin, terus tilas-tilasé ora ana sing ditemokké. Nanging watu sing nyerang retya iki dadi gunung gedé sing ngebaki sak lumahé bumi kabèh.
36Kuwi ngimpiné ratu, saiki tegesé bakal pada kula omongké marang ratu: 37Duh ratu kula, ratuné kabèh ratu, sing wis dikèki karo Gusti Allahé sak ubengé langit, kraton, pangwasa, kekuwatan lan kamulyan 38lan sing tangané wis dipasrahi karo Panjenengané, anak-anaké manungsa ing endi-endi panggonan, kéwan-kéwan ing ara-ara lan manuk-manuk ing awang-awang lan sing dipilih dadi sing ngwasani kuwi mau kabèh, ya ratu kuwi sing dadi sesirahé emas mau. 39Nanging sakwisé ratu, bakal tukul kraton liya, sing kalah gedé tenimbang kratoné ratu kula; terus tukul kraton menèh, ya kuwi sing nomer telu, sing tembaga, sing ngwasani sak ubengé ndonya kabèh. 40Sakwisé kuwi bakal ana kraton sing nomer papat, sing atosé kaya wesi; persis kaya wesi sing ngremuk, kraton kuwi bakal ngremuk lan nglebur sak kabèhé. 41Uga sing dingertèni karo ratu, sikil lan driji-drijiné sak bagéan sing digawé lempungé tukang kendi lan sak bagéan wesi, kuwi tegesé, yèn kraton mau; pantyèn kraton iki ya atos kaya wesi, tyotyok karo sing diweruh karo ratu, wesi iki tyampuran karo lempung. 42Nanging kaya driji-drijiné sikil mau sak bagéan wesi lan sak bagéan menèh lempung, mengkéné uga kraton mau sak bagéan kuwat, lan sak bagéan ringkih. 43Malah ratu ngerti wesi tyampuran karo lempung, kuwi tegesé: pada bakal bebarengan karo bebojoan, nanging ora bakal bisa dadi siji tenan, kaya wesi anggèné ora bisa tyampuran karo lempung.
44Nanging ing jamané para ratu, Gusti Allahé sak ubengé langit bakal ngedekké salah sijiné kraton sing ora bakal rusak ing sak lawasé lan pangwasané ora bakal ngalih marang bangsa liya: kraton kuwi bakal ngalahké kabèh kraton lan pada dientèkké, nanging kraton kuwi déwé bakal ngadek ing sak lawas-lawasé, 45kaya sing diweruh karo ratu, ora awit sangka penggawéané tangané manungsa, ana watu sing mentyelat sangka gunung terus ngremuk wesi, tembaga, lempung, slaka lan emas mau. Gusti Allah sing Mahaluhur wis ngekèki ngerti marang ratu bab apa sing mbésuk bakal kedadian; impèn kuwi bener lan tegesé kenèng dipertyaya.”
46Nebukadnésar terus sujut lan nyembah marang Danièl; uga ngekèki préntah supaya dikèki kurban lan ambu-ambuan marang Danièl. 47Ratu ngomong marang Danièl: “Tenan Gusti Allahmu kuwi Gusti Allah sing ngungkuli kabèh allah lan nduwé pangwasa kanggo kabèh ratu lan mbukak wewadi-wewadi, awit kowé wis bisa mbukak perkara kuwi.” 48Danièl terus dikèki kaluhuran karo ratu: dikèki pawèh sing gedé lan diangkat dadi sing nggawa pangwasa ing sak ubengé panggonan Babèl lan dadi penggedéné kabèh wong wityaksana ing Babèl. 49Awit sangka penjaluké Danièl, ratu masrahaké pemrintahan ing panggonan Babèl marang Sadrak, Mésak lan Abèdnégo, nanging Danièl déwé mèlu ing kratoné ratu.